โคโรนาไวรัส : Coronavirus ผูกฮ่องกงให้ใชิดใกล้กับปักกิ่งมากขึ้นในขณะที่แผ่นดินใหญ่เป็นผู้นำในการวางนโยบายต่อการระบาดใหญ่ เมื่อ 2 ปี ที่แล้ว ฮ่องกงมีผู้ติดเชื้อและผู้เสียชีวิตจำนวนน้อย จากระดับสูงสุดเพียง 100 กว่าคน ฮ่องกงสูญเสียการควบคุมการระบาดใหญ่ เมื่อไวรัสโอมิครอนได้เริ่มแพร่ระบาด ขณะนี้ฮ่องกงมีการบันทึกการติดเชื้อรายใหม่หลายหมื่นราย โดยเพิ่มขึ้นในทุกวัน
ศพเกลื่อนที่โรงพยาบาลในฮ่องกงอย่างรวดเร็ว ห้องเก็บศพเต็ม ขณะที่คนป่วยล้นจนต้องนั่งรอที่โถงทางเดินโดยไม่มีใครดูแล ร้านขายของชำราวกับถูกปล้นอาหาร ข่าวลือแพร่สะพัดไปทั่วเมืองเรื่องการล็อกดาวน์ ส่งผลให้ประชาชนตื่นตระหนก และกระตุ้นให้เกิดการอพยพอีกครั้ง
ผู้กอบกู้การระบาดใหญ่ของฮ่องกง: จีนแผ่นดินใหญ่ได้ส่งแพทย์ พยาบาล แรงงาน และผู้เชี่ยวชาญไปยังดินแดนในช่วงไม่กี่สัปดาห์ที่ผ่านมาเพื่อจัดการกับการระบาด
ในขณะที่ภาวะฉุกเฉินโควิด-19 ของฮ่องกงทวีความรุนแรงขึ้น สร้างความตึงเครียดให้กับเมืองและผู้อยู่อาศัยราว 7.5 ล้านคน ส่วนรัฐบาลท้องถิ่นพึ่งพาแผ่นดินใหญ่อย่างหนัก
ท่ามกลางการปราบปรามผู้คิดเห็นต่างในเรื่องสิทธิเสรีภาพและประชาธิปไตยเป็นวงกว้าง ผู้สังเกตการณ์กล่าวว่าวิกฤตครั้งนี้เป็นข้ออ้าสำหรับจีนที่จะซึมซับอุดมการณ์ของแผ่นดินใหญ่ให้กับฮ่องกงต่อไป ซึ่งแฝงตัวผ่านการดูแลสุขภาพและระบบราชการ
ผลที่ได้คือความไม่ชัดเจนเพิ่มเติมบนเส้นแบ่งระหว่างกรอบการทำงาน “หนึ่งประเทศ สองระบบ” ซึ่งหมายถึงเขตปกครองตนเองที่ครั้งหนึ่งเคยเป็นเขตปกครองตนเอง ฮ่องกงเคยเป็นดินแดนที่มีเสรีภาพมาก่อน จนกระทั่งจีนแผ่นดินใหญ่เข้ามาถมช่องว่างให้มีข้อจำกัดที่มากขึ้น ผ่านกฎหมายความมั่นคงแห่งชาติฉบับใหม่
การระบาดใหญ่ของ โคโรนาไวรัส – Coronavirus – ได้ผูกมัดฮ่องกงและปักกิ่งให้แน่นแฟ้นยิ่งขึ้น
ฌอง-ปิแอร์ คาเบสตาน ผู้เชี่ยวชาญด้านการเมืองจีนที่บริษัท Hong Kong Baptist กล่าวว่า วิกฤตโควิดได้เปิดถนนให้กับพรรคคอมมิวนิสต์จีนที่ตัดสินใจสังหารเสรีภาพทางการเมืองที่เหลืออยู่และองค์ประกอบของประชาธิปไตยที่มีอยู่ในฮ่องกง
คาเบสตานเสริมว่า ระบบแผ่นดินใหญ่ที่ซ้อนทับกันนี้ จะมีประสิทธิภาพในการจัดการฮ่องกงหรือไม่ โดยมีการระบาดใหญ่เป็นกรณีทดสอบ
ระดับการควบคุมของปักกิ่งต่อกิจวัตรประจำวันของฮ่องกงมาไกลตั้งแต่การประท้วงปะทุขึ้นในปี 2019 เกี่ยวกับกฎหมายที่จะอนุญาตให้ส่งผู้ร้ายข้ามแดนไปยังจีนแผ่นดินใหญ่ได้ เนื่องจากระบบกฎหมายระหว่างสองสถานที่นั้นต้องแยกจากกัน การประท้วงหยุดชะงักระหว่างการระบาดใหญ่ และปักกิ่งสามารถบังคับใช้กฎหมายความมั่นคงที่เข้มงวด ซึ่งทำลายล้างฝ่ายค้าน จำคุก หรือเนรเทศผู้นำฝ่ายประชาธิปไตย
แม้แต่กฎหมายดังกล่าว การระบาดใหญ่เองก็ได้เปลี่ยนความสัมพันธ์ระหว่างแผ่นดินใหญ่กับฮ่องกง ในขณะที่ปักกิ่งเข้าควบคุมการจัดการการระบาดของฮ่องกงอย่างมีประสิทธิภาพ โดยส่งแพทย์ พยาบาล และผู้เชี่ยวชาญไปยังฮ่องกง
เมื่อ 2 ปี ที่แล้ว ฮ่องกงมีผู้ติดเชื้อและผู้เสียชีวิตจำนวนน้อย จากระดับสูงสุดเพียง 100 กว่าคน ฮ่องกงสูญเสียการควบคุมการระบาดใหญ่ เมื่อไวรัสสายพันธุ์ โอมิครอน ได้เริ่มแพร่ระบาด ขณะนี้ฮ่องกงมีการบันทึกการติดเชื้อรายใหม่หลายหมื่นราย โดยเพิ่มขึ้นในทุกวัน
วันพุธ (2 มีนาคม 2022) กระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ ได้ยกระดับคำแนะนำการเดินทางสำหรับฮ่องกงเป็นระดับสูงสุด “ห้ามเดินทาง” เนื่องจากความเสี่ยงจากโควิด คำแนะนำระบุโดยเฉพาะอย่างยิ่งว่า “ในบางกรณี เด็กในฮ่องกงที่มีผลตรวจเป็นบวก ถูกแยกจากพ่อแม่” และแยกตัวออกไปจนกว่าจะมีคุณสมบัติตรงตามข้อกำหนดการออกจากโรงพยาบาล
ในขณะเดียวกันมีผู้เสียชีวิตมากกว่า 600 รายตั้งแต่การระบาดครั้งล่าสุดเมื่อต้นปี มากกว่าช่วง 2 ปีที่ผ่านมาถึง 3 เท่า การระบาดครั้งนี้สร้างความหายนะให้กับระบบสาธารณสุขของฮ่องกง ภายในไม่กี่เดือนฮ่องกงกลายเป็นเมืองที่เปราะบางที่สุดในโลก โดยเฉพาะอย่างยิ่งเนื่องมาจากประชาชนไม่ได้รับการฉีดวัคซีนอย่างเพียงพอ
นักวิจัยจากมหาวิทยาลัยฮ่องกงกล่าวว่า จำนวนผู้เสียชีวิตสะสมอาจสูงถึง 4,000 รายภายในสิ้นเดือนเมษายน โดยมีอัตราการเสียชีวิตจาก โควิด-19 สูงที่สุดในโลก
เพื่อเป็นการตอบโต้ รัฐบาลฮ่องกง ซึ่งมีจุดมุ่งหมายเพื่อบริหารกิจการท้องถิ่นของเมือง ได้ลดนโยบาย “โควิดเป็นศูนย์” ลงสองเท่า เมื่อเทียบกับนโยบายที่ใช้บนแผ่นดินใหญ่ หลังจากสังหารหนูแฮมสเตอร์หลายพันตัว ระงับเที่ยวบินเข้าสู่เขตแดน กำหนดข้อจำกัดทางสังคมที่เข้มงวด และล็อกส่วนต่างๆ ของเมือง ขณะนี้ทางการฮ่องกงกำลังเตรียมพร้อมสำหรับการทดสอบครั้งใหญ่
ประชาชนได้รับการทดสอบสามครั้งในปลายเดือนนี้ และตามรายงานของสื่อท้องถิ่น เมืองจะถูกล็อคระหว่างการทดสอบนโยบายใหม่ในการจัดการโรคระบาด
เจ้าหน้าที่ฮ่องกงยืนยันว่าพวกเขายังคงเป็นผู้ขับเคลื่อนนโยบาย แต่ยุทธศาสตร์ดังกล่าว เป็นเงาสะท้อนถึงเมืองอู่ฮั่นในช่วงเริ่มต้นการระบาดของโรคโคโรนา19 และในเมืองอื่นๆ ของจีน แพทย์และพยาบาลจากแผ่นดินใหญ่มาถึงฮ่องกงเพื่อช่วยเหลือในด้านสาธารณสุข หลังจากทางการได้ใช้อำนาจฉุกเฉินยกเว้นการลงทะเบียนและข้อกำหนดด้านใบอนุญาตที่แตกต่างกันในทั้งสองสถานที่ภายใต้โมเดล “หนึ่งประเทศ สองระบบ” ปักกิ่งยังช่วยฮ่องกงสร้างศูนย์กักกันใหม่สำหรับผู้ป่วยโควิด
นโยบาย ‘ปลอดโควิด’ ของฮ่องกง และการโจมตีของ โอมิครอน – นโยบายที่อยู่ภายใต้ทางการจีนที่ไม่ยอมปล่อย
แทนที่จะพึ่งพาผู้เชี่ยวชาญในท้องถิ่น ซึ่งรวมถึงที่ HKU ซึ่งมีนักวิจัยชั้นนำของโลกเกี่ยวกับโรคติดเชื้อ ฮ่องกงได้มอบหมายให้เหลียง ว่านเหนียน คณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติของจีน มาช่วยจัดการกับวิกฤต โควิด19 ซึ่งเป็นผู้สนับสนุนที่แข็งแกร่ง
ความช่วยเหลือส่วนใหญ่มีขึ้นหลังจากประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ของจีนกล่าวกับฮ่องกงเมื่อเดือนที่แล้วว่า ให้จัดการกับการระบาดด้วยกำลังทั้งหมด ผู้เชี่ยวชาญจากแผ่นดินใหญ่บางคนได้นำธงของพรรคคอมมิวนิสต์จีนติดตัวไปด้วย โดยได้นำมาแสดงบนแผ่นดินฮ่องกงอย่างภาคภูมิใจเป็นครั้งแรก
ในช่วงไม่กี่วันที่ผ่านมา รัฐบาลฮ่องกงได้เผยแพร่ข่าวที่ยกย่องการสนับสนุนระดับชาติที่ “แข็งขัน” และ “ไม่หยุดหย่อน” ของแผ่นดินใหญ่ สื่อทางการของจีนเฉลิมฉลองการมาถึงของผู้เชี่ยวชาญและบุคลากรจากแผ่นดินใหญ่ โดยวิพากษ์วิจารณ์กลยุทธ์การแพร่ระบาดที่นำโดยตะวันตก และเฉลิมฉลองรูปแบบ “สังคมนิยม” ของจีนว่าสามารถรับมือกับการแพร่ระบาดได้มากกว่า
“สาธารณสุขเป็นเรื่องเกี่ยวกับความเป็นอยู่ที่ดีของประชากรทั้งหมด” คอลัมนิสต์คนหนึ่งเขียนในหนังสือพิมพ์ไชน่าเดลี่ภาษาอังกฤษของพรรคคอมมิวนิสต์ ตีพิมพ์เมื่อวันอังคาร (1 มีค. 2022) “ข้อกังวลเกี่ยวกับสิทธิส่วนบุคคล รวมถึงความเป็นส่วนตัว ควรหลีกทางให้เป้าหมายที่สำคัญกว่า”
Steve Tsang ผู้อำนวยการ SOAS China Institute แห่ง University of London กล่าวว่าการจัดตั้งกลุ่มเหล่านี้เป็นเพียงจุดเริ่มต้นเท่านั้น
“สิ่งที่เกิดขึ้นกับสาธารณสุขเป็นเพียงการเริ่มต้นของกระบวนการ เมื่อฮ่องกงจะถูกแผ่นดินใหญ่นำไปปฏิบัติมากขึ้นเรื่อยๆ” เขากล่าวว่า ประเทศจีนภายใต้การนำของสี ตั้งแต่ต้นปี 2017 มีการรวมกลุ่มประท้วงต่อต้านรัฐบาลเพิ่มมากขึ้น หลังจากการประท้วงในปี 2019 ปักกิ่งใช้โควิดเป็นเครื่องมือเพื่อนำฮ่องกงไปสู่ความสอดคล้องต่อนโยบายแผ่นดินใหญ่ Steve Tsang อธิบาย
ทางการฮ่องกงพยายามใช้ความช่วยเหลือจากแผ่นดินใหญ่ เพื่อสร้างความสงบและให้ความมั่นใจแก่ประชาชน จอห์น ลี เลขาธิการใหญ่ของฮ่องกง ยกย่องความสำเร็จของสถานที่กักตัวแห่งหนึ่งที่ “อัศจรรย์” นอกจากนี้ เขายังให้สัญญากับผู้อยู่อาศัยในฮ่องกงด้วยว่า ฮ่องกงมีเสบียงเพียงพอและไม่จำเป็นต้องซื้อเพื่อการกักตุนด้วยความตื่นตระหนก
ความมั่นใจได้ทำเพียงเล็กน้อย และความเชื่อถือในรัฐบาลยังคงตกต่ำ ในบ่ายวันอังคาร (1 มีค. 2022) ไม่พบไข่และขนมปังในร้านค้า ร้านขายของชำแห่งหนึ่งทางฝั่งตะวันออกของเกาะฮ่องกงดูเหมือนจะไม่มีเสบียงอาหารเกือบทั้งหมด
จีนได้ประกาศว่าจะส่งบริษัทขายเนื้อ 30 แห่งจากแผ่นดินใหญ่ เพื่อฟื้นฟูอุปทานเนื้อหมูสดในโรงฆ่าสัตว์
Tsang กล่าวว่าประสิทธิภาพของแนวทางแผ่นดินใหญ่เป็นปัญหารองในฮ่องกง
“ถ้าคุณเป็นค้อน คุณมองทุกอย่างเป็นตะปู ซึ่งโดยพื้นฐานแล้วแนวทางที่ CCP ปฏิบัติอย่างแข็งกร้าว” เขากล่าวโดยอ้างถึงพรรคคอมมิวนิสต์ “ถ้ามันล้มเหลว ก็คือความล้มเหลวของฮ่องกง ไม่ใช่ของนโยบาย ดังนั้นฮ่องกงต้องเปลี่ยน”